زلزله مهیب ترکیه در سال 2023

زلزله، پدیده ای که ناشی از لرزش ناگهانی زمین بر اثر عبور امواج لرزه ای از دل زمین رخ می دهد. اما این اتفاق زمانی رخ می دهد که انرژی که در دل زمین ذخیره شده ناگهان آزاد می شود، توده های سنگ در زمین تحت فشار قرار می گیرند و لغزش را ایجاد می کنند. حال این اتفاق در امتداد گسل ها رخ می دهد. کشورهایی که روی گسل ها قرار گرفته اند در معرض این خطر همیشه قرار دارند و این بار شاهد زلزله ای عظیم در نوار مرزی کشور ترکیه و سوریه بودیم که متاسفانه تلفات جانی بسیاری را در برداشته است.

زلزله در ترکیه

زمین لرزه 6/7 ریشتری که در ساعت 04:17 دقیقه بامداد در این کشور رخ داد همزمان در کشورهایی همچون عراق، عربستان، فلسطین،اردن،مصر و لبنان مشاهد شد ولی در بین این کشورها در سوریه استان هایی نظیر حلب، لاذقیه، حماه و طرطوس بیشترین تلفات و مجروح را در پی این زمین لرزه داشته اند. بیشترین حجم تخریب و تلفات را همچون کشور ترکیه مشاهده کردیم. زمانی که این زمین لرزه بطول انجامید چیزی حدود یک دقیقه بود که با وحشت مردم در سرمای زمستان همراه شده بود و شاهد خسارات جانی و مالی بسیار زیادی بودیم. طبق آخرین خبرها بیش از 45 هزار نفر جان خود را از دست دادند که انتظار می رود این عدد قابل افزایش باشد.

اما نقطه اصلی این زمین لرزه در عمق 24 کیلومتری از زمین، در شرق استان نورداغ در استان غازی آنتپ بوده که 10 استان دیگر این کشور را نیز لرزاند. ساعاتی پس از آن نیز به همان وسعت زمین لرزه ای دیگر اتفاق افتاد که باعث شد عملیات کمک رسانی و کمک با تاخیر و دشواری بیشتری همراه شود. پیش از این نیز کشور ترکیه در سال 1939 و 1999 زمین لرزه های بزرگی را تجربه کرده بود که تلفات آن بیش از 33 هزار نفر بود ولی اینبار به گفته رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور بزرگترین فاجعه طبیعی یک قرن اخیر را تجربه کردیم که بیش از 3000 ساختمان تاکنون بطور کامل فروریخته و کشته های زیادی را از زیر آوار تاکنون بیرون کشیده ایم.

چه استان هایی بیشترین خسارات را داشتند؟

با توجه به اینکه گفتیم مرکز این زمین لرزه در استان غازی‌آنتپ بود ولی 11 استان اصلی که خسارات زیادی را متحمل شدند از قبیل: اورفا، دیاربکر، آدانا، آدیامان، عثمانیه، هاتای، کیلیس، مالاتیا ،الازیغ، غازی‌آنتپ و شانلی بودند که در آنها بیشترین تخریب و کشته را به ثبت رسیده است.

کمک های مردمی

یکدلی و همبستگی مردم ترکیه و سایر همسایگان این کشور در این روزها قابل ستایش بود، با اینکه از کشورهای زیادی برای کمک به مردم آسیب دیده و بازمانده به این کشور رسید، مردم ترکیه در همان ساعات اولیه با حجم زیادی از کمک های نقدی و غیر نقدی خود را در این غم بزرگ شریک دانستند و بیشترین تلاش را داشتند تا بتوانند به هموطنان خود یاری برسانند. در این میان نیز یک برنامه تلویزیونی در ترکیه با نام "ترکیه یکدل" که در آن جمعی از هنرمندان، ورزشکاران و چهره ها بودند خود را در جمع آوری کمک به مردم زلزله زده شریک کردند که در پایان مبلغی حدود 115 میلیارد و 146 میلیون لیر ترکیه جمع آوری و برای کمک به زلزله زدگان ترکیه ارسال شد. سایر برنامه ها نیز نظیر پویش پیامک نیز توانست مبالغ قابل توجهی را برای کمک جمع آوری کرد.

چرا این همه خسارت ؟

با توجه به حجم این زلزله یکی از دلایلی که این تعداد ساختمان کامل فروریخت  حتی به گفته کارشناسان مهندسی سازه، قدمت بیش از 50 سال ساختمان ها بوده که برای این زلزله با این سطح لرزش غیر عادی نبوده. با توجه به سیستم ایزوله ای که بیشتر کشورهای پیشرفته که خطر زلزله را احساس می کنند، رعایت می کنند، می توان میزان خسارات را کم کرد. به ترتیب که ساختمان ها بر روی یک اسکیت غلتکی ساخته شوند که هنگام لرزش زمین ساختمان ها تا حد زیادی می توانند مقاومت خود را حفظ کنند.

آینده سیاسی دولت ترکیه  پس از زلزله

این فاجعه دقیقا در یک بازه زمانی در این کشور اتفاق افتاد که به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک است. دولت خطرهای زیادی را احساس می کند چراکه علاوه بر تورم زیادی که این روزها در این کشور مشاهده می شود یک فاجعه طبیعی با خسارات زیاد را در حال مدیریت است و این باعث شده رقبا از این موقعیت برای پیروزی خود بیشتر تلاش کنند.

انتقادات از دولت ترکیه در باره زمین لرزه مهیب

هرچند از همان ساعات اولیه عملیات کمک رسانی و امداد در بالاترین سطح ممکن به اجرا در آمد اما به دلیل آسیب رسیدن به خطوط ارتباطی زمینی و هوایی، این عملیات به کندی انجام  گرفت و در این میان انتقالات در دولت ترکیه به بالاترین سطح خود رسید. همین موضوع باعث محدودیت دسترسی به توئیتر در بازه های زمانی مختلفی شد و مقامات ترکیه بارها تأکید کردند با افرادی که قصد تشویش اذهان عمومی را دارند به شدت و با جدیت برخورد خواهد شد.

عمده انتقادات متوجه سازنده هایی بود که با استفاده از مصالح کم کیفیت سعی در کاهش هزینه ها داشتند و با لابی گری با مسئولان توانسته بودند این ساختمان های نا ایمن را در اختیار هموطنان ترک قرار دهد. این انتقادات به حدی بود که حتی برخی از مجریان برنامه های تلویزیونی در برنامه های زنده به شکل واضحی از آن انتقاد کرده، عصبانی شدند و حتی برنامه را ترک کردند. آنها دولت ترکیه را یکی از مقصرین اصلی در اعطای مجوز به سازندگان ساختمان عنوان می کنند.